در چند سال اخیر، صنعت بازی‌سازی ترسناک در ایتالیا رشد قابل توجهی داشته است. استودیوهایی مانند Remothered, Daymare: 1998, و The Town of Light با داستان‌هایی عمیق، فضاسازی خاص و موضوعات تاریخی وارد عرصه شده‌اند و توجه مخاطبان جهانی را جلب کرده‌اند. استودیوی LKA نیز با بازی Martha Is Dead قصد دارد تجربه‌ای فراتر از چیزی که قبلاً عرضه کرده را ارائه دهد؛ داستانی تاریک‌تر، تولیدی با کیفیت بیشتر و تمرکز بر روایت روان‌شناختی با مضامین نقطه‌زننده.
روایت داستانی و مضامین
Martha Is Dead در سال ۱۹۴۴ در جنگ‌جهانی دوم در بخش‌های روستایی ایتالیا روایت می‌شود، زمانی که کشور در آشوب‌های سیاسی و اجتماعی غرق است. داستان از زاویهٔ راوی نامطمئنی روایت می‌شود که درگیر مرگ خواهرش مارثا است و باید حقیقت پشت این مرگ را کشف کند. روایت همراه با مضامینی چون روان‌پریشی، از دست دادن هویت، خشونت خانوادگی، عشق و سوگواری پیش می‌رود.
تولید، سانسور و بحث‌ها
یکی از بحث‌برانگیزترین جنبه‌های بازی، تغییراتی است که برای انتشار روی پلتفرم پلی‌استیشن با فشار الزامات سونی اعمال شده است. علیرغم هشدارهای زیاد دربارهٔ محتوا، تیم توسعه مجبور به انجام سانسورهایی شده که چند هفته تحت فشار اضافی پیش‌انتشار قرار گرفتند و برخی از دیدگاه‌ها می‌گویند این تغییرات، ایدهٔ اصلی سازنده را تضعیف کرده‌اند. این موضوع بحث‌هایی را دربارهٔ این که آیا اطلاع‌رسانی دقیق برای بالغ‌ها کافی است یا قوانین سخت‌گیرانه‌تر لازم است، به راه انداخته است.
گیم‌پلی، معماها و عکاسی
گیم‌پلی Martha Is Dead بر پایهٔ معماهای ماجراجویانه و مکانیک عکاسی پایه‌گذاری شده است. یکی از بخش‌های قابل توجه، روند عکاسی کلاسیک دهه‌ی ۱۹۴۰ است: تنظیم دیافراگم، ISO، فوکوس و سپس ظاهر کردن عکس‌ها در تاریک‌خانه با استفاده از مواد شیمیایی. این روند اگرچه آموزشی و دقیق است، اما بعد از یک دفه تمرین، امکان کاهش مراحلی که حس تکراری دارند فراهم شده است تا بازی کند نشود.
پازل‌ها معمولاً کلاسیک ماجراجویی روان‌شناختی اند؛ الزامی نیستند بزرگ یا پیچیده، اما به اندازهٔ کافی چالش دارند و طراحیشان به دورهٔ زمانی داستان وفادار است. وسایل دوره دهه‌ی ۱۹۴۰، ماشین‌آلات و محیط‌ها همه به روش‌های دقیق طراحی شده‌اند تا حس تاریخی و واقع‌گرایی ایجاد شود.
جلوه‌های بصری، صوتی و کارگردانی
با اینکه تیم توسعه کوچک بوده‌اند، Martha Is Dead از نظر بصری تجربه‌ای ستودنی است. کیفیت بالا در تکسچرها، نورپردازی واقع‌گرایانه و استفاده از جلوه‌هایی مانند ray tracing در نسخه‌های قوی‌تر، حس سینمایی و غوطه‌وری عمیق را می‌سازد. محیط‌های ایتالیایی، مناظر طبیعی، اخبار رادیویی و موسیقی زمان جنگ جزئیاتی‌اند که به ساخته شدن دنیایی زنده کمک می‌کنند.
طراحی صدا نیز فوق‌العاده است؛ موسیقی پس‌زمینه در بخش‌های تنش و وحشت، افکت‌های صوتی شوک‌آور، و صدای پیش‌زمینه‌ای که در رادیو و گفتگوها پخش می‌شود، همگی به تقویت حس اضطراب و تنظیم فضای بازی کمک می‌کنند. ترجیح داشتن دوبله به زبان اصلی ایتالیایی با زیرنویس برای بسیاری از بازیکنان تجربه را واقع‌گرایانه‌تر کرده است، هرچند دوبله انگلیسی نیز در نسخه‌هایی که آن را پشتیبانی می‌کنند کیفیت خوبی دارد.
نقاط ضعف و نقدها
با وجود دستاوردهای زیاد، Martha Is Dead در چند زمینه ضعف‌هایی دارد:
- بعضی صحنه‌ها ممکن است برای بازیکنان حساس به موضوعات سنگین آزاردهنده باشد و با وجود هشدارها، شدت صحنه‌ها بحث‌برانگیز است.
- گاهی در اواخر داستان تعداد فلش‌بک‌ها زیاد می‌شود و حس کندی روایت ایجاد می‌کند.
- گیم‌پلی در بخش‌هایی تکراری به نظر می‌رسد؛ مخصوصاً وقتی معماها خاموش‌تر می‌شوند یا روند پیشرفت داستان کندتر است.
- ارزش تکرار کم‌تر است، مگر بازیکن کل مأموریت‌های فرعی را انجام دهد یا به دنبال تمام جزئیات باشد.
تجربه کلی و ارزش
اگر به داستان‌های تاریک، وحشت روان‌شناختی و تجربه‌ای عاطفی عمیق علاقه‌مندی، Martha Is Dead یکی از بهترین عناوین چند سال اخیر در سبک خودش است. تجربه‌ای که نه فقط برای ترساندن، بلکه برای تفکر و احساسات ایجاد می‌شود. کیفیت تولید، وفاداری به دوره تاریخی و داستانی پر پیچش باعث شده اثر LKA تجربه‌ای ماندگار باشد.
نتیجه
Martha Is Dead ترکیبی از تاریخ، روان‌شناسی و هنر تعاملی است؛ اثری که شجاعانه وارد مناطق تاریک انسانیت شده. شاید در بخش‌هایی ضعف‌هایی داشته باشد، اما وقتی همه اجزا کنار هم قرار می‌گیرند، بازی چیزی بیشتر از مجموع قطعاتش ارائه می‌دهد. برای کسانی که آماده‌اند با دردی عمیق روبرو شوند؛ این تجربه می‌تواند یکی از خاطره‌انگیزترین سفرهای وحشت در نسل فعلی باشد.
- جلوه‌های بصری
- طراحی صدا
- کارگردانی
- داستان گیرا
- فضای دلهره آور
- روایت کند داستان
- وجود برخی صحنه های آزار دهنده
- گیم پلی تکراری
- ارزش تکرار کم
Martha Is Dead: نقد و بررسی بازی Martha Is Dead – Pedram
